Гаръя (Сыктывдін район)

Гаръя (рочӧн Гаръя) – Коми Республикаса Сыктывдін районысь Паджга сикт овмӧдчӧмин улӧ пырысь грезд.

Гаръя Гаръя
Му:	Рочму
Статус:	грезд
республика:	Коми республика
район:	Сыктывдін район
Медводдза казьтыштӧм:	1586 во
Инлыдпасъяс:	61°22′10″ в. п. 50°35′42″ а. к.61.369444° в. п. 50.595° а. к. 61.369444, 50.595
Официал кыв	коми, роч
Олысьяс	172 морт (2007)
Час кытш:	UTC+3+3
Телефон код:	+7 8 2130
Пошта индӧс:	168220
Автомобиль код:	11, 111

География

Гаръя пукалӧ Сыктыв юлӧн шуйга берегын. Грездсянь Паджга шӧрсиктӧдз 2 км, Выльгорт юрсиктӧдз 36 км.

История

• 1586 во — Писцӧвӧй небӧгын медводдзаысь казьтыштӧма Гаръя погост, кытчӧ пырӧ 6 овмӧдчанін: Степановская, Михалевская, Алексеевская (Микулинская), Другая Степановская грезъяс, Исаков починок да Степановская грездлӧн выставок. Сэні вӧлі 13 овмӧс.
• 1608 во — Гаръяын вӧлі 14 овмӧс, 1 керка куш (олысьясыс кулісны 1602 воӧ тшыгъялӧмысь).
• 1646 во — грездын 16 олан да 5 куш овмӧс (олысьясыс кулісны либӧ овмӧдчисны Сибырӧ; Из сайӧ мунісны В.Е. Некрасов, Л.Е. Поздеев да мукӧд).
• 1678 во — овмӧдчанін артмӧ кык юкӧнысь: Гаръя погостецысь, кӧні кыпӧдӧма пу вичко, да Гаръя грездысь. Сэні вӧлі 34 олан да 1 куш овмӧс. XVIII нэм кежлӧ найӧ ӧтувтчисны.
• 1719 во — Гаръя 17 овмӧс, индӧма овъяс.
• 1859 во — Гаръяын 54 овмӧсын олӧ 379 морт.
• 1916 — грездын 229 овмӧс, 1060 морт.
• 1926 — Йӧзӧс гижалігӧн пасйӧма орчча овмӧдчанінъяс: Гаръяса Кырув (Гарьинский Кируль) — 76 овмӧс, 323 морт; Гаръяса Чоййыв (Гарьинский Чой-ил) — 63 овмӧс, 243 морт.
• 1930 — Кырулын вӧлӧма 1-дза тшупӧда школа да потребительяслӧн котыр.
• 1939 — Йӧзӧс гижалігӧн пасйӧма Гаръяса Кырув (Гарья Кируль) (273 морт) да Гарья Чоййыв грездъяс (174 морт).
• 1959 — Гарья-Кируль грездын олӧма 172 морт, Гарья-Чоййыв грездын — 110 морт.
• 1965 — кыкнас овмӧдчанінсӧ ӧтувтӧма ӧти Гаръя грездӧ.
• 1967 — Гаръякӧд ӧтувтӧма Рай грезд.

Олысь лыд

Грездын олӧны комияс.

Лыд
1859	1916	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2000	2007
379	1060	566	447	282	673	603	562	185	172

Медводдза овъяс

• 1646 во — Баженов, Карпов, Некрасов, Поздеев, Попов, Шестачко.
• 1719 во — Ферапонтов, Князев, Оверин, Гилев, Мелешев, Куликов, Попов, Оплеснин, Кузиванов, Кучаев, Конюхов, Степанов, Силин.

Велӧдӧм

• 1904 — воссис начальнӧй училище.

Тӧдчана йӧз

• Тимин Владимир Васильевич (1937) — нималана коми гижысь, Коми Республикаса нимйӧза гижысь (2006).

Ӧшмӧсъяс

• Атлас Республики Коми. – Москва, 2000.
• Жеребцов И.Л. Где ты живешь: Населенные пункты Республики Коми. Историко-демографический справочник. – Сыктывкар, 2000.
• История Коми с древнейших времен до конца XX века: В 2-х т. / Под общей редакцией А.Ф. Сметанина. – Сыктывкар, 2004.
• Республика Коми: Административно-территориальное деление на 1 августа 1992 г. Издание пятое. – Сыктывкар, 1992.
• Республика Коми: Энциклопедия. – Сыктывкар, 1997-2000. – Т. 1-3.

Ыстӧдъяс

Паджга сиктувса оланінъяс
Ӧнія оланінъяс: Гаръинскӧй • Гаръя • Жуӧд • Паджга • Парчим • Разгорт • Савапиян •