Канму службаӧ да веськӧдлыны велӧдан Коми Республикаса академия
Канму службаӧ да веськӧдлыны велӧдан Коми Республикаса академия (рочӧн Академия государственной службы и управления Республики Коми) — Коми Республикаын вылыс тшупӧда велӧдчанін.
История
вежны«Коми АССР-ын канмуса служащӧйясӧс, юрнуӧдысь уджалысьясӧс да рыночнӧй экономикаса специалистъясӧс дасьтӧм котыртӧм йылысь» Коми ССР-са министръяс Сӧветлӧн 1992.03.09 лунся 112 №-а шуӧмӧн вӧлі вынсьӧдӧма Коми республиканскӧй отрасльяскостса кадрӧвӧй шӧринлысь подувпуктас да сійӧс уджӧданног.
Нинӧмсянь заводитӧмӧн вит во чӧжӧн Шӧринса уджалысьяс вӧчисны вывті уна. Тайӧ уджыс сетіс позянлун республиканскӧй да муниципальнӧй власьт органъясын экономика да инӧд юкӧнын быдтыны выль сикас веськӧдлысьясӧс, кодъясӧс бура дасьтӧма делӧвӧй общение психология юкӧнын, кодъяс кужӧны сувтӧдны ас водзас могсӧ да аддзыны сійӧс олӧмӧ пӧртӧмын петан туй. Республикалысь кадръяс быдтан водзӧ воськолӧн лоис кадрӧвӧй шӧрин выль ног вӧчӧм. Сійӧ лоис ӧніяыслы лӧсялана материально-техническӧй подула велӧдан тэчасӧн, кӧні кутісны дасьтыны уна сикас уджсикас да удж серти специалистъясӧс. Тайӧ сетіс позянлун Коми Республикаса Юралысьлӧн 1996.04.18 лунся 107 №-а Индӧд серти вӧчны сійӧс Коми Республикаса Юралысь бердын Канму службаӧ да веськӧдлыны велӧдан Коми республикаса академияӧн.
Академиялӧн медводдза ректорӧн лоис философскӧй наукаса кандидат Валентина Николаевна Котельникова, коді водзті юрнуӧдліс Коми кадрӧвӧй шӧринӧн. Академия водзӧ вӧлі сувтӧдӧма мог дасьтыны, выльысь велӧдны канму службаса уджалысьясӧс да содтыны налысь квалификациясӧ, а сідзжӧ могмӧдны Коми Республикаын канму службаӧс учебно-методическӧй, научнӧй да информационно-аналитическӧй материалӧн. Татшӧм специализацияяс, кыдзи «Канму служба системаын персоналӧн веськӧдлӧм», «Административнӧй веськӧдлӧм», «Экономикаӧн канмусянь веськӧдлӧм», «Канму служба», «Муниципальнӧй веськӧдлӧм», мыйясӧс вӧзйис академия, эз вӧвны Коми Республикаса некутшӧм вузын. Академияын нуӧдісны и веськӧдлысь кадръясӧс дасьтан юкӧнын научнӧй удж. Вӧлі видлалӧма «Кадрӧвӧй политика да канмусянь веськӧдлӧмлӧн бурлун (федерация субъектлӧн пример вылын)» научнӧй тема.
2002 воын академияӧн веськӧдлӧмӧ босьтчис выль ректор — политическӧй наукаса доктор, профессор Валерий Владимирович Грибанов.Коми Республикаса Юралысь В.А.Торлоповлӧн корӧм серти сійӧ воис Сыктывкарӧ Санкт-Петербургысь, кӧні сійӧ уджаліс Рытыв-Войвыв канму служба академияын дінму уджтасъяс кузя проректорӧн.
Академияыс талун — дзик ӧти татшӧм велӧдчанін. Бур тӧдӧмлунъяс тані босьтӧны лицензионнӧй корӧмъяс серти лӧсьӧдӧм библиотека тшӧт весьтӧ. Студентъяслы тані позьӧ босьтны тӧдӧмлунъяс компьютернӧй классъясын, кытчӧ сувтӧдӧма ӧнія техника да став колана уджтас продуктсӧ, кӧні позьӧ пырӧдчыны электроннӧй библиотечнӧй системаясӧ да юӧр базаясӧ.
Водзӧ вылӧ планъясын — вуджны вузӧн веськӧдлан электроннӧй система вылӧ. Муниципальнӧй юкӧнъяс сӧвмӧдӧм вылӧ канмусянь отсӧг сетан да меставывса асвеськӧдлан олнаподув уджмогъяс збыльмӧдӧм вылӧ условиеяс лӧсьӧдан федеральнӧй торъя мога уджтас серти (2000-2014 вояс) академияын котыртӧма Меставывса асвеськӧдлан органъяслы отсӧг сетан да найӧс нуӧдан шӧрин. Шӧринлӧн медшӧр могъясӧн лоӧны: дугдывтӧг велӧдны меставывса асвеськӧдлан органъяслы кадръяс да содтыны налысь квалификациясӧ, а сідзжӧ сетны меставывса асвеськӧдлан органъяслы, меставывса асвеськӧдлан бӧрйӧм чина йӧзлы методическӧй, консультативнӧй да юӧръясӧн отсӧг меставывса асвеськӧдлӧм сӧвмӧдӧм йылысь юалӧмъяс кузя.
2011 вося рака тӧлысь 1 лунӧ Коми Республикаса Юралысь В.М.Гайзер индіс академияса выль ректорӧн Нина Александровна Нестероваӧс да пуктіс академия водзӧ выль могъяс: бурджыка дасьтыны канмуса да муниципальнӧй служащӧйясӧс да кыпӧдны налысь квалификациясӧ, а сідзжӧ кыпӧдны тӧдчанлунсӧ административнӧй реформа олӧмӧ пӧртӧмлысь да «электроннӧй веськӧдлан котыр» проектлысь, кодъяс, кыв шутӧг, лоӧны збыльмӧдӧмаӧсь.