Москваса шӧр кольчаа (МШК)
Москваса шӧр круг — тайӧ Москваын карса поезд система.
История
вежныМоскваса кӧрт туйлӧн Ичӧт кольчалӧн проект
2001 воын лӧсьӧдӧма проект, медым котыртны Москваса кӧрт туйлӧн Ичӧт кольча кузя (Москваса кӧрт туй) электропоездъяслысь пассажирскӧй обслуживание мувывса метро линия форматын, кӧні позяс вуджӧдны метро станцияясӧ да пригороднӧй поездъяслӧн сувтланінъясӧ . меститчӧма радиальнӧй кӧрт туй линияяс вылын.
Карса электропоездлысь пассажирскӧй линия лэдзӧм вылӧ кольча выльмӧдӧм да электрифицируйтӧм кузя проект збыльмӧдӧм йылысь сёрнитчӧм кырымалісны Мӧскуаса Правительство да «Россияса кӧрт туйяс» АО-са веськӧдланін 2008 воын 2019 вося председатель сӧгласуйтӧмӧн. Россия Федерацияса Правительствоын В.В. Путин йылысь.
Медым збыльмӧдны кольча выльмӧдӧм да сы кузя пассажирскӧй ветлӧм заводитӧм кузя проект, Россияса кӧрт туйяс да Москваса правительство 2011 воын лӧсьӧдісны паритет подув вылын ӧтувъя предприятие – ОАО «Москваса кольчаа кӧрт туй». Кыкнан юкӧныс водзӧ инвестируйтісны проектӧ да уджалісны сы вылын асшӧра.
Карса поездлысь кольчаа линия котыртӧм кузя проектсӧ лӧсьӧдӧма «Олӧм вылӧ удобнӧй кар» дыр кадся уджтас серти, кутшӧмӧс веськӧдӧма Москва обласьтлысь транспортӧн ветлӧмсӧ содтӧм вылӧ, юркарса транспорт система сӧвмӧдӧм вылӧ да пробкаяс кузя мытшӧд разьӧм вылӧ . . 2011 вося йирым тӧлысь 11 лунӧ «Москваса кольчаа кӧрт туй» проект вынсьӧдіс Россия Федерацияса Правительствоӧн Веськӧдлысь В.В. Путин да «Россияса кӧрт туйяс» АО-ӧн веськӧдлысь В. Якунин.
2011-2012 воясын лӧсьӧдӧма инфраструктура серти проектнӧй документация, дасьтӧма кар стрӧитӧмлысь технико-экономическӧй обоснованиеяс, территорияяс планируйтан проектъяс да транспортнӧй разъездъяс (ТВУ) стрӧитӧм вылӧ документация. Генеральнӧй проектируйтысьӧн лоис «Рошельдорпроект» АО. «Рошельдорпроект» АО-лӧн филиал, «Мошельдорпроект», урчитӧма лоны юрнуӧдысь проектнӧй институтӧн сыысь кындзи, проектнӧй да видлалан уджъяс нуӧдісны компаниялӧн мукӧд профильнӧй институтъяс;
Москваса шӧр кытшлысь инфраструктура выльмӧдӧм
вежны2012 восянь 2016 воӧдз кадколастӧ Москваса шӧр гӧгӧртас (МШК) ыджыд масштаба выльмӧдӧм лоис позянлунӧн федеральнӧй власьт органъяссянь, Россияса кӧрт туйяс АО-сянь, Москваса правительствосянь да инвесторъяслӧн котырсянь ӧтувъя сьӧмӧн могмӧдӧм отсӧгӧн. Проектлӧн медшӧр могнас лоис выльмӧдны инфраструктура, медым могмӧдны ӧнія карса электропоездъяслысь комфортнӧй да шытӧм ветлӧм.
Проект серти нуӧдӧма татшӧм удж:
* Традиционнӧй кӧрт туйяс вежӧм ӧтувъя туйяс вылӧ.
* Мӧскуаса конструкцияяс выльмӧдӧм.
* Железнодорожнӧй линия электрифицируйтӧм.
* Ӧнія транспортнӧй узелъясӧ пыртӧмӧн выль дугдыланінъяс стрӧитӧм.
* Сигнализация да автоблокировка система выльмӧдӧм.
Светофорӧн вӧдитчытӧмӧн микропроцессорнӧй централизация (МПЦ) пыртӧм, коді подуласьӧ плавучӧй ӧтувъясъяса кӧрт туй схемаяс технология вылын, восьтӧ перспективаяс водзӧ вылӧ цифрӧвӧй технологияяс да радиоканалъяс пыр збыльмӧдӧм вылӧ беспилотнӧй поездъясӧн уджалӧм.
Медым луннас лоис ӧтувъя грузӧвӧй ветлӧм, электропоездъяслӧн маршрутъяскӧд ӧтлаасьтӧг, Москваса кольчаа кӧрт туйлӧн унджык юкӧн вылын стрӧитісны коймӧд шӧр трасса. Исключениеӧн лоис Пресня - Канатчиково - Угрешскӧй участок (17 км) сложнӧй инфраструктура серти, сы лыдын Москва ю кузя мӧсъяс, Гагаринскӧй тоннель, Коймӧд кольчаа туй дорӧ матынлун да кар стрӧитӧм, а сідзжӧ местаяслӧн аслыспӧлӧслунъяс серти.
Выльмӧдӧм дырйи кар сайӧ вуджӧдісны вит грузӧвӧй двор, мый сетісны позянлун бурмӧдны юркарса территориялысь 8,5 сюрс гектар.
Москваса шӧр круг (МШК) выльмӧдӧм дырйи стрӧитісны джуджыд платформаясӧн 31 сувтланін. Проектӧ эз пырны историческӧй станция платформаяс, кодъяслы лӧсялӧ ичӧт тшупӧд да ичӧт площадь.
Стрӧитчан удж заводитчис «Гагарин площадь» метро станция выльмӧдӧмсянь, помалісны 2016 воын. 2013 во помын заводитісны стрӧитны «Лужники» дугдыланін, а кольӧм платформаяслысь ыджыд пайсӧ заводитісны 2015 вося гожӧмын.
2016 вося йирым тӧлысь кежлӧ помалӧмаӧсь уджсӧ унджык платформа, кассаясӧн да турникетъяса павильонъяс, а сідзжӧ лэптанінъяс стрӧитӧм вылын. Но кутшӧмсюрӧ участокъяс вылын финишнӧй уджъяс абу на помалӧмаӧсь. Сентябрь 10 лунö пассажирскöй поездъясöн ветлöм заводитчöм кежлö 31 платформаысь 5-ыс вöлiны дасьöсь уджавны, но ноябр 8 лун кежлö став платформасö пуктiсны уджö.
Сідзжӧ кӧсйисны стрӧитны 32-ӧд «Пресня» платформа;
2016 вося мӧд квартал помын трассаяс выльмӧдӧм кузя уджъяс помавлісны 97% вылӧ, сы лыдын трассаяс лэптӧм да электрифицируйтӧм, мый сетісны позянлун лэдзны электропоездъясӧс тыр гӧгрӧс маршрут вылын испытательнӧй режимын. Но линия эз дась восьтыны пассажиръяслы конкорсъяс да платформаяс вылын пандуяс стрӧитӧмысь.
МКК выльмӧдӧм дырйи уна участокын выльмӧдісны трассаяс да коммутаторъяс, мый вайӧдіс трассаяс лӧсьӧдан схема вежӧмӧ да Москвалӧн административно-территориальнӧй юксьӧмын кутшӧмсюрӧ вежсьӧмъясӧ.