Тюксей: версиякостса торъялӧм

Пытшкӧссӧ чышкӧма Пытшкӧссӧ содтӧма
Вежӧмсӧ гӧгӧрвоӧдӧмыс абу
Вежӧмсӧ гӧгӧрвоӧдӧмыс абу
Визь 1:
[[Файл:Melanitta nigra Thorburn.jpg.jpg|thumb|300px|Тюксей]]
'''Тюксей''' ({{lang-la|Sturnus}}; {{lang-ru|Синьга}}) — утка рӧдысь ваын уялысь [[лэбач]]. Мукӧд ним: сьӧд утка, сьӧд чӧж.
 
== Ыджда да рöм ==
Визь 11:
 
== Оласног да поздйысьöм ==
[[Коми Республика|Коми муӧ]] локтӧны сьӧд уткаяс [[ода-кора тӧлысь]]лӧн мӧд джынъяс. Лэбӧны быдтысянінъясас лун и вой гырысь кельöбъясӧн. Быд кельӧбын овлывлӧ сё либӧ унджык утка. Унаӧн поздйысьӧны [[Печӧра (ю)|Печора ю]] ковтысын, но кызвыныс воӧдчӧны вӧра тундраӧдз да тундраӧдз. Лунвывланьӧджык кольччӧм уткаяс гожйӧны пармаса нитшка нюръясын. Быд тюксей бӧрйӧ гоз пӧвсӧ тӧвъянінас на, да найӧ ёна тӧждысьӧны ӧта-мӧд вӧснаыс. Неминучаяс дырйи айыс дыр оз эновт кулӧм либӧ лыйӧм эньсӧ.
 
Чужанінас воӧм бӧрас овмӧдчӧны восьсаинъясӧ — тундраса тыяс бердын либӧ лӧня визувтысь [[ю]]яс дорын. Позсӧ лӧсьӧдӧны муӧ кустъяс улӧ. Пыдӧсас вольсалӧны кос турун, мый вылӧ вочасӧн содтысьӧ пӧжсян уткаыслӧн лысӧм гӧныс. Позтырас овлывлӧ 5-8 еджыд рӧма кольк. Позъяс пукалӧ сӧмын эньыс [[тӧлысь]] чӧж. Сильӧпияныслӧн чужӧм бӧрас посни котырсӧ мамыс жӧ сӧмын дӧзьӧритӧ.
 
Эновтӧны чужанiнсо сьӧд уткаяс арнас вель сёрӧн — [[кӧч тӧлысь]] помасигӧн либӧ [[йирым тӧлысь]] пуксигӧн. Тӧвсӧ коллялӧны [[Балтика]] да [[Вой саридз]] гӧгӧртасын. Тюксейлӧн яйыс чӧскыд, кыйсьысьяс донъялӧны сiйӧс бура. Сьӧд уткаяс – войвывса лэбачьяс, лунвыв муясын найӧ оз овны.
 
== Сёян ==
Сьӧд уткаяс пӧткӧдчӧны кызвыннас яя сёянӧн, быдмӧгъяс вылӧ ыштывлӧны сӧмын корсюрӧ. Радейтӧны кутавны васа небыд гагъясӧс, лёльӧясӧс. Чӧсмасьӧны и чериӧн.
 
== Рöдвуж кыв вылын ==
Тюксейӧн нимыс бергалӧ сӧмын удораса сёрнисикасын, роч йӧз шуӧны утка сикассӧ «синьгаӧн». Улыс эжваланьын олысьяс ногӧн — «сьӧд чӧж», мукӧд коми сёрнисикасын да литературнӧй кывйын — «сьӧд утка».