Уджвывса Гӧрд Дӧрапас орден
Уджвывса Гӧрд Дӧрапас орден (рочӧн Орден Трудового Красного Знамени) — СССР-ын орден. Медводз вӧлі шусьӧ «Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» орден (рочӧн Орден «Трудовое Красное Знамя»).
История
вежныУджвывса Гӧрд Дӧрапас орден лӧсьӧдӧма 1928-ӧд вося кӧч тӧлысь 7 лунӧ СССР-лӧн Совнаркомлӧн да Шӧр исполнительнӧй комитетлӧн Шуӧмӧн.
Сэсся статутӧ вӧлі пыртӧма вежсьӧмъяс СССР-лӧн Совнаркомлӧн да Шӧр исполнительнӧй комитетлӧн Шуӧмӧн (1936-ӧд вося ода-кора тӧлысь 7 лунӧ) да СССР-са Вылыс Сӧветысь Президиумлӧн Индӧдъясӧн (1943-ӧд вося лӧддза-номъя тӧлысь 19 лунӧ да 1947-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 17 лунӧ).
«Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» СССР-са орден лӧсьӧдӧмӧдз 1920-ӧд вося ӧшым тӧлысь 28 лунӧ Сӧветъяслӧн VIII Ставроссияса съезд лӧсьӧдіс «Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» РСФСР-са орден, а неуна сёрӧнджык татшӧм сяма жӧ орденъяс лӧсьӧдісны и мукӧд сӧветскӧй республикаяс.
«Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» РСФСР-са орден медводдзаӧн сетісны Гомель губерняысь Быхового уездса кресьтянин Менчуков Никиталы. 1921-ӧд вося сора тӧлысь 28 лунӧ РСФСР-са ВЦИК-лӧн Шуӧмӧн сылы сетісны йи кылалігӧн Чигирин пос дорйӧмысь.
«Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» СССР-са орден лӧсьӧдӧм бӧрын «Уджвывса Гӧрд Дӧрапас» РСФСР-са да мукӧд сӧветскӧй республикаса татшӧм сяма орденӧн наградитӧм помасис.
Орден статут
вежныУджвывса Гӧрд Дӧрапас орден лӧсьӧдӧма, медым сетны уджвывса ыджыд вермӧмъясысь Сӧветскӧй Союз да йӧз водзын — производство, наука, культура, литература, искусство, велӧдӧм, дзоньвидзалун, канму да общественнӧй юкӧнъясын. Орден сетӧны:
- СССР-са гражданалы;
- овмӧсъяслы, котыръяслы, союзнӧй да асвеськӧдлан республикаяслы, дінмуяслы, обласьтъяслы да кытшъяслы, районъяслы, каръяслы да сикт-грездъяслы.
Орден вермасны сетны и суйӧрсайса государстволы, йӧзлы да овмӧсъяслы.
Орден серпасалӧм
вежныМедводдза сикас
вежныОрденлӧн медводдза сикасыс лӧсьӧдӧма 1928 воын да шусьӧ «Треугольник». Орден вӧчӧма эзысьысь. Ыджда: пасьта — 38 мм, джуджта — 43 мм.
Мӧд сикас
вежныОрденлӧн медводдза сикасыс лӧсьӧдӧма 1936 воын, артмӧ 5 юкӧнысь.
Ӧшмӧсъяс
вежны- Колесников В. Ордена и медали СССР. М.: ВИ, 1983.
- Горбачёв А. Н. Многократные кавалеры орденов СССР. М., «ПРО-КВАНТ», 2006.
- Сборник законодательных актов о государственных наградах СССР. М., 1984.
- Гребенникова Г. И., Каткова Р. С. Ордена и медали СССР. М., 1982.
- Дуров В.А. Отечественные награды. 1918—1991. М., 2005.