Микушев Георгий Николаевич
Микушев Георгий Николаевич (1898—1941) — генерал-майор, Сӧвет кадся военачальник, коми.
| Микушев Георгий Николаевич | |
 | |
| Чужан лун: |
1898-ӧд вося ода-кора тӧлысь 24-ӧд лун |
|---|---|
| Чужанін: |
|
| Кулан кад: |
1941-ӧд вося кӧч тӧлысь 12-ӧд лун (43 арӧс) |
| Куланін: | |
| Канму: | |
| Мыйся уджыс: | |
| Ошканпасъяс да премияяс: |
 |
.svg){kind=small}
Олан туй вежны
Георгий Микушев чужис Перым губерняысь Кунгур карын 1898 вося ода-кора тӧлысь 11 (24)-ӧд лунӧ. Сылӧн бать-мамыс — комияс, Коми республикаын чужлӧмаяс. Батьыс — Николай Фалалеевич Микушев — вӧлӧма матросӧн; мамыс — Парасковья Андреевна — чужӧма Усть-Сысольскын, уджавлӧма кӧлуй мыськалысьӧн. Г.Н. Микушевлӧн Константин вокыс вӧлі велӧдысьӧн, коми мойдъяс чукӧртысьӧн. Георгий Николаевичлӧн племянникыс — коми фольклор да литература нималана туялысь, филологияса доктор А.К. Микушев.
Медводдза мирӧвӧй тыш да Гражданскӧй тыш вежны
1916 вося лӧддза-номъя тӧлысьын Кунгур карын реальнӧй училишӧ помалӧм бӧрын лои юнкерӧн Москваса Алексеевскӧй военнӧй училишӧын. 1917 во пансигӧн прапоршикӧн мӧдӧдӧма 147-ӧд запаснӧй пехотнӧй полкӧ. Сійӧ жӧ вося моз тӧлысьын пуктӧма 499-ӧд пехотнӧй полкысь ротаса командирӧн. Бура веськӧдлӧмысь да повтӧмлунысь сылы сетӧма подпоручик званньӧ.
1918 вося тӧвшӧр тӧлысьӧ воис Кунгур карӧ. Уджаліс кывкутысь секретарӧн «Голос Кунгурского Совета» карса газетын. Моз тӧлысь 3-ӧд лунӧ ас кӧсйӧмӧн пырис Гӧрд армияӧ — сійӧс индӧма торъя ротаса командирӧн, а 1919 вося тӧвшӧр тӧлысьсянь — 30-ӧд стрелкӧвӧй дивизияысь 1-дза Гӧрдуфаса бригадалӧн оперативнӧй юкӧнса начальникӧн.
Войнаяс костын вежны
СССР-ын Гражданскӧй тыш помасьӧм бӧрын вӧлі командир да штабса должносьтъясын. Службаысь орӧдчытӧг помаліс Военнӧй академия. Чапаев нима 25-ӧд дивизияса 75-ӧд (бӧртиджык 263-ӧд) стрелкӧвӧй полкӧн веськӧдлігӧн петкӧдіс полксӧ дивизияас медбуръяс лыдӧ.
1939 вося моз тӧлысьӧ комбриг Г.Н. Микушевӧс индӧма 41-ӧд стрелкӧвӧй дивизияса командирӧн. 1940 вося лӧддза-номъя тӧлысьӧ сылы сетӧма генерал-майор званньӧ.
1941 вося лӧддза-номъя тӧлысьӧ Микушев тшӧктіс часьтса командиръясыслы сборъяс да полигонъяс вылысь вайны став салдатсӧ да техникасӧ лагерӧ. Лӧддза-номъя тӧлысь 21-ӧд лунӧ, субӧтаӧ, частьса став лагерыс вӧлі лагерас нин. Дивизиялы тшӧктӧма дасьтысьны тыш кежлӧ.
Айму вӧсна Ыджыд тыш вежны
Айму вӧсна Ыджыд тышлӧн медводдза лунъясӧ 41-ӧд дивизиялы паныд немечьяс шыбитісны «Лунввыв» чукӧрлӧн 5 пехотнӧй дивизия; на бӧрся вӧлі мунӧ армияса 14-ӧд моторизованнӧй корпус, кытчӧ пырисны бӧрйӧм войскаяс: СС-лӧн «Лейбштандарт СС Адольф Гитлер» нима 1-дза танкӧвӧй дивизия, СС-лӧн «Викинг» нима 5-ӧд танкӧвӧй дивизия да 9-ӧд танковӧй дивизия.
Г.Н. Микушевӧн веськӧдлӧм улын дивизия сяммис 5 лун чӧж дорйысьны Рава-Русский укрепрайонын да бӧрыньтчис сӧмын сэки, кор найӧс кӧсйисны босьтны кытшӧ. Микушевлӧн дивизия бӧрыньтчис вермытӧмӧн да пӧрадок видзӧмӧн. Сӧветскӧй Союзса маршал Ф.И. Голиков 41-ӧд стрелкӧвӧй дивизиялысь подвигсӧ ӧткодяліс аслас тӧдчанлун сертиыс Брест кар дорйысьяскӧд.[1]
Сэсся 41-ӧд дивизия бура дорйысис Киев кар улын да Еджыд Вичко улын.
Козелец кар улын 1941 вося кӧч тӧлысь 9-ӧд лунӧ Остер ю вомӧн вуджігӧн генерал Микушев ачыс нуӧдіс салдатъясӧс контратакаӧ, но пос вылас вӧлі кувтӧдзыс ранитӧма.[2] Шойыс дыр куйліс пос вылас, кытчӧдз сійӧс пемыд войӧ сэтысь эз петкӧдны.
Гуалӧма Киевын Ботаника садын 1941 вося кӧч тӧлысь 12-ӧд лунӧ; 1966 воын выльысь гуалӧма война дырйи усьӧмаяслӧн шойнаын.
Наградаяс вежны
- «Уджалысь да Крестьяналӧн Гӧрд армиялы XX во» медаль
Паметь вежны
- 1968 вося кӧч тӧлысь 10 лунӧ Г.Н. Микушевлысь нимсӧ сетӧма Кунгур карса уличалы.
- Козелец карын кулан местаас сувтӧдӧма казьталан пас.
Ӧшмӧсъяс вежны
Ыстӧдъяс вежны
- ↑ Ануфриев А. Железный комдив // Книга Памяти Республики Коми. — Сыктывкар, 1996. — Т. 4. — С. 361.
- ↑ Александров А. Микушев Георгий Николаевич // Республика Коми. Энциклопедия. — Сыктывкар: Коми книжное издательство, 1999. — Т.2. — С.279.