Рочев Яков Митрофанович

Рочев Яков Митрофанович
Чужан лун:	1909-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 23-ӧд лун(1909-01-23)
Чужанін:	Уквавом (Сосногорск район) Печора уезд[d], Архангельская губерния[d], Россияса империя
Кулан кад:	1977-ӧд вося кӧч тӧлысь 3-ӧд лун(1977-09-03) (68 арӧс)
Куланін:	Сыктывкар, Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика, РСФСР, Сӧветскӧй Социалистическӧй Республикаяслӧн Союз
Канму:	Сӧветскӧй Социалистическӧй Республикаяслӧн Союз
Мыйся уджыс:	гижысь, вуджӧдчысь
Ошканпасъяс да премияяс:

Файл:Рочев Я. М.jpg

Рочев Яков Митрофанович (1909–1977) – коми гижысь

Рочев Яков Митрофанович (комиӧн — Митрук Як, 1909–1977) – коми гижысь, вуджӧдчысь.

Олан туй

Митрук Як чужӧма 1909-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 23-ӧд лунӧ Кардор губерняысь Печора уездса Уквавом сиктын (ӧні — Сосногорск районса Уквавом). 1937-ӧд воын помалӧма Коми канмуса педагогика институтысь кыв да литература факультет. Институт бӧрын уджалӧма велӧдысьӧн Абезьын, Изьва районса «Красная Печора» газетын корреспондентӧн. 1953—1970-ӧд воясӧ редакторалӧма Коми небӧг лэдзанінын, вӧлӧма кывкутысь редакторӧн «Войвыв кодзув» журналын.

Кулӧма 1977-ӧд вося кӧч тӧлысь 3-ӧд лунӧ Сыктывкарын.

Гижан удж

Абезь сиктса школаын велӧдігӧн 1930-ӧд воясӧ Митрук Яклы окота вӧлӧма видлыны ассьыс вынсӧ и литератураын. Регыд мысти «Ордым» журналын петісны сылӧн медводдза гижӧдъясыс — кывбуръяс да очеркъяс.

Митрук Яклӧн кывбуръясын пырисны «Великӧй Сталин, водзӧ ну» медводдза кывбур чукӧрӧ (1942).

1938-ӧд восянь Яков Рочев уджалӧ трилогия вылын: «Кык друг» (1951), «Изьва гызьӧ» (1956), «Му вежӧм» (1967). Трилогияысь сетӧма И.А. Куратов нима Коми АССР-са канму премия.

«Кык друг» романлысь сюрӧссӧ артмӧдӧны войвывса комияслӧн да яранъяслӧн кызьӧд нэм пуксяндырся олӧмысь жугыль серпасъяс. Тшыгъялӧм, уджтӧмалӧм, гӧль йӧзлӧн шог пӧдтан юӧм-кодалӧм, кынӧмпӧт вӧсна мырсьӧм, увтыртӧмысь дорйысьны кужтӧмлун — татшӧм «сынӧдын» олӧны романлӧн кык герой: коми кресьтянинлӧн пи Геня Дуркин да кӧр видзысь яранлӧн пи Вася Манзадей.

1973-ӧд воын Яков Рочевлӧн петӧма «Паськыд туй вылӧ» повесьт, сійӧ тэчӧма дневник ногӧн. Ассьыс олан туй восьтігмоз, гижысь тӧдмӧдӧ Коми муын да став страна пасьта мунысь вежсьӧмъясӧн.

Рочевлысь гижӧдъяссӧ вуджӧдӧма роч да украина кывъяс вылӧ. Сійӧ тӧдса кыдзи Лев Толстой, Антон Чехов, Аркадий Гайдар, Борис Полевойлысь гижӧдъяссӧ вуджӧдысь.

1942-ӧд восянь СССР-са Гижысь котырӧ пырысь.

Небӧгъяс

Комиӧн

• Великӧй Сталин, водзӧ ну!: кывбуръяс. — Сыктывкар: Коми госиздат, 1942. — 43 л.б.
• Фронтвывса челядь. — Сыктывкар: Коми госиздат, 1942. — 18 л.б.
• Советскӧй Союзса Герой Н. П. Давидович. — Сыктывкар: Коми госиздат, 1945. — 28 л.б.
• Кык друг: роман. — Сыктывкар: Коми госиздат, 1951. — 424 лб.
• Изьва гызьӧ: роман. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1959. — 272 л.б.
• Суровӧй школа. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1959. — 34 л.б.
• Чужан муӧй менам: очеркъяс. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1962. — 64 л.б.
• Кык друг: роман. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1965. — 428 л.б.
• Му вежӧм: роман. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1967. — 240 л.б.
• Паськыд туй вылӧ: повесть. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1973. — 184 л.б.
• Кык друг: роман. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1983. — 394 л.б.
• Изьва гызьӧ. Му вежӧм: романъяс. — Сыктывкар: Коми книжнӧй издат-во, 1984. — 478 л.б.
• Кык друг: роман. — Сыктывкар: Коми небӧг лэдзанін, 2005. — 400 л.б.

Роч кыв вылӧ вуджӧдӧмӧн

• Два друга: роман / [пер. с коми яз. А. Дмитриевой и автора]. — Сыктывкар: Коми книж. изд-во, 1969. — 414 с.

Наградаяс

• И.А. Куратов нима Коми АССР-са канму премия босьтысь
• «Коми АССР-са наукаын да культураын нимӧдана уджалысь» (1969)
• «Почёт пас» орден.

Ӧшмӧсъяс

• Рочев Яков Митрофанович
• https://web.archive.org/web/20140222191242/http://foto11.com/komi/writer/rochev.php
• Мартынов В.И. Рочев Яков Митрофанович // Литераторы земли Коми: биобиблиографический словарь. — Сыктывкар, 2000. — С. 160-161
• «Коми гижӧд» онлайн-тӧданінын Митрук Як йылысь