Суханова Агния Андреевна
| Суханова Агния Андреевна | |
| Чужан лун: |
1884-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 23-ӧд лун[1] |
|---|---|
| Чужанін: |
|
| Кулан кад: |
1925-ӧд вося кӧч тӧлысь 13-ӧд лун (41 ар) |
| Куланін: | |
| Канму: |
|
| Мыйся уджыс: | |
.svg){kind=small}
Суханова Агния Андреевна (комиӧн — Ӧньӧ Агни; нывдырся ов — Даньщикова) (1884—1925) — коми челядьлы медводдза гижысь, драматург, вуджӧдчысь, велӧдысь, общественнӧй удж вӧчысь.
Олан туй
вежныАгния Суханова чужӧма 1884-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь (11) 23 лун Вӧлӧгда губерняысь Усть-Сысольск уездса Вомын сиктын (ӧні — Коми Республикаса Кӧрткерӧс район). Андрей Алексеевич да Дарья Максимовна Даньщиковъяс семьяын вӧлӧма 6 ныв да ӧти пи.
Помалӧма Нёбдінса кык класса училишӧ, Усть-Сысольскса женскӧй прогимназия (1896—1900). 1900-ӧд восянь велӧдӧма Усть-Сысольск уездса сиктса школаясын: ӧнія Кӧрткерӧс районса Вомын да Кулӧмдін районса Руч сиктъясын. 1903-ӧд восянь велӧдӧма Сыктыв районысь Волся сиктса земскӧй школаын. 1907—1915-ӧд воясын велӧдӧма Нӧвик грездын да Кӧрткерӧс сиктын. 1920-ӧд восянь уджалӧма Коми небӧг лэдзанінын.
Кулӧма Москваын 1925-ӧд вося кӧч тӧлысь 13-ӧд лунӧ.
Гижан удж
вежныАгния Андреевна гижӧма да пуктӧма сиктса сцена вылын челядьлы коми кыв вылын «Кӧдзыд пӧль», «Вӧралысь», «Югыдлань», «Чурка Максим». Комиӧдлӧма Н.В. Гогольлысь да А.Н. Островскийлысь пьесаяссӧ. Лӧсьӧдӧма да веськӧдлӧма Кӧрткерӧсын драматическӧй кружокӧн.
Коми небӧг лэдзанінын уджалігӧн лӧсьӧдӧма коми школаяслы велӧдан небӧгъяс. Вӧлі пырӧ коми кыв вылын литература лӧсьӧдан комиссияӧ. Лӧсьӧдӧма «Мойданкывъяс» (1922), «Челядьлы ворсанторъяс» (1924) чукӧръяс. Дасьтӧма «Выль туйöд» да «Школаын лыддянтор» коллективнӧй сборникъяс.
Паметь
вежныКоми кыв да литература видзӧмӧ да сӧвмӧдӧмӧ Агния Сухановалысь пайсӧ бура донъялӧма:
- 1975-ӧд воын Кӧрткерӧсын ӧти уличалы вӧлі сетӧма Агния Сухановалысь ним.
- 1997-ӧд восянь быд во мунӧ «Кӧрткерӧс район» Администрацияӧн веськӧдлысьлӧн козин вылӧ А.А. Суханов нима «Учитель года» районса конкурс.
- 2004-ӧд воын вӧліны Сухановалӧн лыддьысьӧмъяс (республикаса I конференция, кодӧс сиӧма челядьлы коми гижысь да общественнӧй удж вӧчысь А.А. Сухановалы 120 во тырӧмлы).
- 2006-ӧд воын восьтӧма А.А. Сухановалы казьтылана пӧв.
- А.А. Сухановалӧн внук, Петыркарысь нималана поэт, Россияса канму премиа босьтысь (1984) Г. Я. Горбовский, сиӧма аслас пӧчыслы «Зыряне» кывбур («Заветное слово» чукӧр, 1985).