Уляшев Егор Ефимович

Уляшев Егор Ефимович
Чужан лун:	1884
Чужанін:	Бадьёль, Помӧсдін сикт овмӧдчӧмин[d], Кулӧмдін район, Коми Республика, РСФСР[d] Яренск уезд, Вӧлӧгда губерния, Россияса империя
Кулан кад:	не ранее 1941-ӧд вося лӧддза-номъя тӧлысь 22-ӧд лун и не позднее 1945-ӧд вося ода-кора тӧлысь 9-ӧд лун
Канму:	Россияса империя  Сӧветскӧй Социалистическӧй Республикаяслӧн Союз

Уляшев Егор Ефимович (Креста Ёгор) — медводдза мирӧвӧй тышса герой, Георгиевскӧй крестъяса кавалер.

Олан туй

Чужис Кулӧмдін районса Бадьёль грездын 1884 воын. Ветліс Россия—Япония костын 1904—1905 воясся тыш вылӧ. Тышкасис и медводдза мирӧвӧй тыш дырйи 1914—1917 воясӧ.

Стӧч историческӧй юӧр Е.Е. Уляшев йылысь абу. Креста Ёгор йылысь тӧдӧны йӧзлӧн висьталӧм серти. Тышкасигӧн унаысь доймылӧма. Юрӧ ранитчӧм медъёна сылы имитӧма, эпилепсия вӧлӧма.

Висьталӧны, мый Уляшевлӧн полкыс Россия-Япония тыш дырйи 1905 воын веськалӧма пленӧ. Роч салдатъяс винтовкаяссӧ эновтӧмаӧсь. А Егор Ефимович эз кӧсйы сдайтчыны да винтовкаӧн мылькъяслань пышйӧма. Некымын японеч бӧрсяньыс котӧртӧмаӧсь. Ёгор бергӧдчӧма да штыкӧн сатшкалӧма найӧс, сэсся пышйӧма водзӧ. Повтӧм мортӧс пыдди пуктӧма и враг — японечьяс клопайтӧмаӧсь да горзӧмаӧс пышйысьлы: «Браво, русь!»

Шуӧны, мый коркӧ Епим Ёгор тувсов югыд войӧ ӧтнас вӧлӧм стынсӧ лэптӧ. Вылысяньыс вильснитас, но удитас черсӧ керйӧс сатшкыны. Тадзи асьсӧ усьӧмысь доръяс.

НЭП кадӧ пӧ Ёгор петас подӧн Мылдінсянь гортас, Бадьёльӧ (110 верст гӧгӧр), Вӧзнесенньӧ пасйыны. Воас Вӧльдінӧдз (Бадьёльйывсянь верст 10 сайын) да пырас тӧдса ордас. Мӧдыс юкталас мудзӧм морттӧ винаӧн. Сэтчӧ и унмовсяс Егор Ефимовичыд, гортӧдзыс крам праздник кежлад оз во.

Коркӧ, сёрнитӧны, вайӧмаӧсь лавкаӧ табак. Кузь ӧчередьын йӧзыс сулалӧны, урадник пӧрадок сэн видзӧ. Кывлӧма табак йывсьыд и Креста Ёгор, кодi больничаас вӧлӧм куйлӧ. Локтас сійӧ лавкаӧ. А вузӧстӧ сылы, Георгиевскӧй крестъяса кавалерлы, ӧчередьтӧг век сетлӧмаӧсь. Помӧсдінысь Ӧльӧш Ёгор вашнитас сылы пеляс, мен пӧ тшӧтш табактӧ босьт, гашкӧ, йӧзыс уна да, оз и тырмы. Епим Ёгор водзӧ пырас, а урадникыд пановтас да медбӧръя мортӧн индас. Зык кыптас, урадник шашкасӧ перйыны кутлас и быдӧн. Епим Ёгор лӧсыштас урадникыдлы. Восьтас Уляшев шынель пӧласӧ, и сӧмын сэки урадник гӧгӧрвоас, кодкӧд воӧма зыкӧ. Тэрыба чесьт пӧ сетас да корас водзӧ лэдзны.

Абу ошйысьлӧма Епим Ёгор аслас крест-медальӧн, но йӧзыс пыдди пуктывлӧмаӧсь сійӧс, тшӧкыда уездса карӧ корлывлӧмаӧсь.

Сӧветскӧй кадӧ оз вӧлӧм лэдзны гижны Егор Ефимович Уляшев йылысь. Власьт мыждылӧма сiйӧс гражданскӧй тыш дырйи еджыдъяслы отсасьӧмысь.

Кулӧма Айму вӧсна Ыджыд тыш кадӧ тшыгйысла.

Паметь

• Крест Ёгорлӧн фотоыс сюрӧма коми гижысь Тима Веньлӧн ныв Муза дорысь.
• 2015 воын Бадьёль грездын Креста Ёгорлы сувтӧдӧма казьтылан пӧв.

Ӧшмӧсъяс

• Уляшев Евгений. Креста Ёгор // «Коми му» газет, 2001 во, урасьӧм тӧлысь 17-ӧд лун.
• В Бадьельске увековечили память полного Георгиевского кавалера — уроженца села // «Комиинформ» сайт (2015.06.22; рочӧн)